Nij Stoatenziel

Lezers die bekend zijn met de provincie Groningen begrijpen dat deze aflevering over het gehucht Nieuwe Statenzijl in het uiterste noordoostelijke puntje van de provincie gaat. Het fraaie weer met zomerse temperaturen waar we dit voorjaar zo lang op hebben moeten wachten deed mij woensdagmiddag besluiten in de auto te stappen. Ik reed eerst naar Delfzijl om een paar uur bij mijn schoonmoeder door te brengen. Nadat we in het verzorgingstehuis samen een kopje thee dronken, liet ik haar wat fotootjes en filmpjes zien van haar op 8 april geboren vierde achterkleinkind Maud. “Mooi dat alles verder goed is”, veel verder strekt de communicatie niet meer, maar het zien van zo’n pril leven doet haar zichtbaar goed. Ook mijn voorstel om met de rolstoel naar buiten te gaan viel in goede aarde. Een rondje over de parkeerplaats was haar, wat betreft het mobiele gedeelte, genoeg. Daarom parkeerde ik de rolstoel voor één van de bankjes op het terrein voor het tehuis. Zo genoten we samen van het lekkere weer en observeerden de andere mensen die zich net als wij in de zon koesterden of daar voor andere bezigheden aanwezig waren. Ook nam ik de gelegenheid te baat een selfie van ons samen te nemen en die rond te sturen.

Na enige tijd ging mijn telefoon en kreeg ik een FaceTime verbinding met Nienke. Zo kon grootoma ook nog even “live” Maud bewonderen.

Toen ik zo’n uur later bemerkte dat ze moeite had haar ogen open te houden stelde ik voor terug te gaan naar de verblijfsruimte. Daar heb ik haar weer aan de grote tafel gezet (“Ik zit altijd dáár!”) en afscheid genomen met de verzekering haar spoedig weer eens op te zoeken. Dat ze zichtbaar genoten had deed ook mij goed.

Het liep inmiddels tegen vijven en omdat ik nog bij Nieuwe Statenzijl wilde kijken, ging ik eerst even bij bakker Bart een stuk Pizza Hawaï eten (wel heet, niet lekker) en een kiwi-vruchtensap drinken (niet heet, wel lekker). Daarna wandelde ik nog even langs een ijssalon voor een softijsje, bij wijze van toetje – gewoon vanille, geen vruchtensmaakje of andere flauwekul. Terug bij de auto nam ik mij voor op mijn gevoel naar Nieuwe Statenzijl te rijden. Aangezien bordjes met die aanduiding in de omgeving van Delfzijl in geen velden of wegen te bekennen zijn zag ik op het industrieterrein van Delfzijl de uitzichtloosheid van die aanpak al spoedig in. Dus toch maar even de auto in de berm geparkeerd en de navigatie op mijn telefoon in werking gesteld. Die stuurde me prompt de Kloosterlaan op, een desolaat onverhard weggetje met daarop een aantal flinke plassen. Dat riep onmiddellijk herinneringen op aan de eerste dag van de Pieterpadonderneming Pieterpad (1) 👈 met Jan. De Kloosterlaan leek slechts te leiden naar het door Jan Mulder zo verfoeide windmolenpark. Dus maar gauw de auto in de achteruit gezet en terug naar de verharde weg. Vandaar ging ik maar verder in de richting die ik had gevolgd voordat ik door de navigatie de Kloosterlaan werd opgestuurd. Dat was een goede beslissing want hierdoor kwam ik weldra op bekend terrein: de rond onze trouwdag in 1976 geopende weg naar Woldendorp. Woldendorp is de plaats waar Anky is geboren en opgegroeid en waar wij in het toenmalige gemeentehuis trouwden. Aan het eind van die trouwdag hadden we een etentje op het landgoed Eekenstein bij Appingedam. Daar reden we in klein gezelschap toen naar toe over die pas geopende weg. Zo onthoud ik dat. Maar ik dwaal af.

Aangekomen in Woldendorp werd ik naar de Zwaagweg geloodst, een kilometers lange weg door een nagenoeg leeg polderlandschap met als enige bebouwing een enkele boerderij. Welgeteld twee voertuigen kwamen mij op dit zo’n 15 km lange traject tegemoet en één eenzame fietser werd door mij ingehaald. Voor ik Nieuw Statenzijl (zo staat het op de richtingaanduidingen) bereikte passeerde ik nog één gehucht: Hongerige Wolf. Daar woonde aan het eind van de vorige eeuw de schrijver Richard Klinkhamer die ter plekke na een echtelijke ruzie zijn vrouw om het leven bracht en haar lichaam in een schuurtje bij zijn huis onder een betonvloer deed verdwijnen. Een uitgebreide zeer lezenswaardige beschrijving van het (onwaarschijnlijke) levensverhaal van Klinkhamer, de toedracht van de moord en de oplossing ervan is hier 👈te lezen. Details van de dramatische gebeurtenis verwerkte Klinkhamer later in zijn boek “Woensdag Gehaktdag”. Alleen de titel al…

Maar mijn bestemming lag nog een paar kilometer verderop. Een kenmerkend object, het kunstwerk de “Waaiboei” van Martin Borchert (Website👈) op de dijk bij Nieuwe Statenzijl, bleek bij mijn aankomst verdwenen. Martin was indertijd de enige mannelijke collega van Anky op het CBK Emmen en tevens een gerespecteerd beeldend kunstenaar. Als natuurkundige spreekt zijn werk mij zeer aan omdat hij in zijn projecten vaak zo elegant gebruik maakt van hydrodynamica en aërodynamica.

Navraag bij Suze naar de reden van de verdwijning leverde het geruststellende antwoord: “De Waaiboei wordt op dit moment gerestaureerd! Ik zal tegen Martin zeggen dat je hem miste :-))”.

Met mijn camera met 300 mm telelens en verrekijker in aanslag liep ik vervolgens via de sluizen naar de “Kiekkaaste”, de enige buitendijkse vogelkijkhut in Nederland. De eerste kwetterende boerenzwaluwen, baltsende blauwborsten en keffende brandganzen zorgden voor de muzikale omlijsting.. Voor mij was de lente nu echt begonnen.

Bovenstaande foto’s zijn op weg naar en vanuit de vogelkijkhut genomen. In de “Kiekkaaste” zag ik ook nog een flink aantal oude nesten van huiszwaluwen. Terwijl ik er naar keek vloog zowaar een huiszwaluw de observatiehut binnen om nesten te inspecteren. Maar toen de vogel mij zag vertrok deze onmiddellijk weer.

Uit de hand vogels fotograferen blijft lastig, maar toch slaagde ik er in redelijk scherp tweemaal een boerenzwaluw te portretteren en een witte kwikstaart.

De foto rechts toont het uitzicht over het uitgestrekte rietveld en de Dollard richting Duitsland.

Tenslotte volgt hier nog een link 👈 naar de muzikale ode die de Groninger zanger Ede Staal bracht aan dit gebied.