Marker Wadden

Het is zaterdag 20 augustus 2022. Ik heb op deze dag met Jan afgesproken de Marker Wadden, het recent gecreëerde natuurreservaat in het Markermeer, te bezoeken. De eerste plannen voor deze onderneming dateren uit het najaar van 2019, maar door diverse omstandigheden kwam het er tot dusver niet van.

Nauwelijks heb ik de auto geparkeerd op parkeerterrein P6 bij de haven van Lelystad of ik word door Jan gebeld. Hij is nog in Amsterdam en kan mij helaas niet vergezellen omdat Nora ziek geworden is. Er rust geen zegen op onze onderneming. Gelukkig kan hij me wel de tickets voor de overtocht toesturen.

Ik wandel naar de aanlegsteiger vanwaar de veerboot zal vertrekken, maar die is nog in geen velden of wegen te bekennen. Ik vermoed tenminste dat het bootje dat er ligt niet de veerdienst onderhoudt. Omdat ik nog een klein uur heb voor het vertrek volg ik het bordje dat naar de horeca verwijst. Daar aangekomen zie ik dat ik de koffie die ik in gedachten heb wel op mijn buik kan schrijven. Alles is nog gesloten.

Onverrichter zake loop ik maar weer terug en vermaak me met het uitzicht bij de haven. Mijn voornaamste gezelschap op het verder verlaten havenplein bestaat uit een groep buitenlandse toeristen die met een bus zijn aangekomen. In de verte zie ik op de dijk van Lelystad naar Enkhuizen het kunstwerk “de Hurkende Man” van Antony Gormley, in de volksmond ook vaak oneerbiedig aangeduid als de Poepende Man👈.

Naarmate het vertrektijdstip van de veerboot dichterbij komt arriveren steeds meer mensen die aan hun outfit herkenbaar zijn als toekomstige medepassagiers aan boord.

Dan nadert een vaartuig dat oogt als een uit de kluiten gewassen rondvaartboot. Mij wordt snel duidelijk dat dit schip ons naar de Marker Wadden zal brengen.

Zo’n half uur later zetten we voet aan wal op het hoofdeiland. Een korte wandeling brengt me naar het eilandpaviljoen, tevens informatiecentrum. Daar laaf ik mij op het terras met uitzicht over het Markermeer aan een cappuccino met appelgebak.

Dan is het tijd om op pad te gaan. Nabij het hoofdgebouw zijn natuurhuisjes gebouwd. Ze zijn volgens de folders duurzaam ingericht en energieneutraal. In één van deze huisjes zal de aspirant-vogelaar hebben overnacht waarover ik schreef in mijn blogbericht ontdek de plekjes 👈.

Rondom fladderen Oeverzwaluwen op jacht naar insecten. Ongetwijfeld met de bedoeling reserves op te bouwen voor de energievretende tocht naar Afrika. Daar zullen de overlevers de wintermaanden doorbrengen.

Langs de wandelroute is mijn eerste stop bij de uitkijktoren “Steltloper”. Vanaf dit hoogste punt van het hoofdeiland heb ik een fraai uitzicht over de omgeving.

Overvliegende sterns stellen mijn vogelkennis weer eens op de proef. Zijn het Grote Sterns of toch niet? Voorlopig houd ik het daar maar op, gezien het ontbreken van rood in hun snavel. Ook de beeldherkenning via waarneming.nl houdt het er met de nodige slagen om de arm op.

Enkele weken later helpt één van de vogels-validatoren van waarneming.nl 👈 me uit de droom. Helaas vermeldt hij niet de argumenten die doorslaggevend zijn voor de determinatie Visdief. (“De foto laat een andere soort zien: Visdief – Sterna hirundo. 👈 Ik heb de soort voor je aangepast.)

Om mijn vaardigheid in het onderscheiden van sterk gelijkende soorten op een hoger peil te brengen heb ik nog een lange weg te gaan…

Het overvliegende vrouwtje Slobeend vormt dankzij de brede platte snavel in dit opzicht geen moeilijk te nemen horde.

Aan de rand van de ondiepe waterpartijen zijn Bontbekplevieren op zoek naar insecten en andere lekkernijen op het slik.

De Kemphanen die ik op diverse plekken foeragerend in ondiep water aantref heb ik al uitgebreid gedocumenteerd in mijn blogbericht “ontdek de plekjes“.

Mijn route brengt me niet ver van de rand van het eiland. Het is vakantietijd wat ook te zien is aan het aantal plezierjachten op het Markermeer.

Een lange gedeeltelijk afgeschermde vlonder geeft toegang tot de vogelkijkhut “Lepelaar”.

Een uitkijktoren is mooi om een goed beeld van de wijde omgeving te krijgen. Aan locaties waar dieren in het wild op korte afstand zijn te observeren moeten echter specifiekere eisen worden gesteld. Dankzij de gecamoufleerde toegang naar de observatiehut in een aantrekkelijk biotoop wanen hier foeragerende vogels zich onbespied. Zo scharrelen er vandaag nog een paar Grutto’s rond. Eind augustus hebben zij alweer de broedgebieden verlaten en moeten we meer moeite doen om deze soort te zien. Van het sprankelende verenpak in het voorjaar is ook niet veel meer over.

Ik word blij van een Watersnip die uit de dekking van de begroeiing tevoorschijn komt. Deze steltloper geeft mij volop de gelegenheid hem (of haar, dat weet je nooit zeker bij snippen) in het zonnetje te zetten.

Weer terug op de wandelroute houdt een Visdief de wacht bij een jonge vogel op zoek naar iets van zijn gading in het ondiepe water.

Ik pauzeer op een bankje aan de kust, een prima plek om te ravitailleren. Vanaf deze zitplaats maak ik wat foto’s. Aan de horizon zijn de contouren van kustplaatsen in Noord-Holland te zien.

Op de noordwestpunt van de kustroute aangekomen kan ik ervoor kiezen over het strand te lopen. Verschillende wandelaars maken die keuze, maar ik prefereer het pad langs het binnenduin te volgen. Uiteindelijk kom ik weer in een waterrijk gebied.

De foto hierboven laat duidelijk zien dat ik een ideale en nagenoeg windstille dag tref. De wandelkaart 👈toont dat deze plas in open verbinding staat met het Markermeer. Desondanks zien we een spiegelglad wateroppervlak.

Op weg naar het vogelkijkscherm “Aalscholver” wordt mijn aandacht getrokken door een sfeervol tafereel: een ogenschijnlijk doelgericht zwemmende Knobbelzwaan met in haar kielzog vijf nakomelingen.

Het uitzichtpunt zelf biedt deze keer weinig extra. De afstand tot de watervogels is te groot.

Het is tijd om langzamerhand weer in de richting van het startpunt te lopen. De route voert langs rietkragen in volle bloei. Vol verwachting laat ik mijn blik dwalen over de pluimen en hoor ik pingelende roepjes. Ze zijn afkomstig van Baardmannetjes. Het duurt even voor ik ze in het vizier krijg. Nu is het de kunst ze door het oog van de camera scherp in beeld te krijgen. Uiteindelijk lukt het met een juveniel mannetje.

Hoog in de lucht hoor ik zwaluwen alarmeren. Ik ontdek vrij snel de reden: een roofvogel is aan het zwerk verschenen. Mijn eerste gedachte is dat het een Boomvalk is. Zij zijn gespecialiseerd in het verschalken van vliegende prooien. Maar nader onderzoek wijst uit dat ik een Slechtvalk zie.

De volgende dag ontvang ik naar aanleiding van de melding op waarneming.nl een mail van een opmerkzame vogelaar:

Hallo Cor, Wat leuk dat je een juveniele geringde slechtvalk gespot hebt. Heb je de ring kunnen aflezen of misschien nog meer foto’s waarop de ring geheel of gedeeltelijk op te zien is? Dan wil ik graag een poging doen om hem te ontcijferen en te achterhalen waar hij/zij vandaan komt. Hoor graag van je.

De ring was mij nog niet opgevallen. Ik heb nog geprobeerd het detail te vergroten, maar helaas kon ik de schrijfster geen bruikbare informatie geven.

Vanuit Vogelkijkhut “Duikeend” kijk je door een grote glazen wand ter hoogte van de waterspiegel over en onder het wateroppervlak.

Bij en rondom het water vliegen, vissen en landen onafgebroken Visdiefjes. Eéntje strijkt luid krijsend neer op een dode boomstronk bij het water.

Bij het verlaten van de Duikeend demonstreert een Visdief mij zijn jachttechniek door een tijd al biddend het wateroppervlak af te speuren. De slideshow hieronder laat 17 momentopnamen van deze sierlijke vogel zien.

Ik ben weer in de buurt van het startpunt van de route. In de verte toornt de uitkijktoren “Steltloper” boven het riet uit. Tussen de rietstengels hoor en zie ik opnieuw Baardmannetjes. Het lukt me niet ze te fotograferen.

Bij het hoofdgebouw neem ik nog een consumptie, waarna ik terug naar de haven loop.

Wachtend op de veerboot knoop ik nog wat gesprekjes aan met andere wachtenden.

“Heb je de Baardmannetjes ook gezien?” vraagt iemand mij. “Leuk hè?

Trots laat ik de foto van de Boomvalk bij de zwaluwen zien. Graag neem ik de complimenten in ontvangst. Alleen weet ik dan nog niet dat het een Slechtvalk is…..