Van Bultruggen naar een Goudplevier

Een walvistour

Voordat we de Westfjorden definitief achter ons laten hebben we nog een excursie vanuit Hólmavík geboekt.

Op de kade voor de Láki II, Hólmavík, 26 juni 2023


De Láki II brengt ons naar de monding van het fjord Steingrímsfjörður waar met wat geluk een glimp van diverse soorten walvissen op te vangen is. Een glad van de tongriem gesneden Amerikaanse gids bereidt ons in de passagiersruimte benedendeks voor op wat we de komende uren allemaal (misschien niet) te zien kunnen krijgen. Aan de hand van het hieronder afgebeelde pamflet krijgen we een stoomcursus walvissen herkennen.

Eigenlijk is alleen de Bultrug (Humpback Whale) een zekerheid, al worden de andere soorten ook met regelmaat gezien.

Láki II, haven Hólmavík, 26 juni 2023

Als de gids klaar is met haar uiteenzetting en we de veiligheidsinstructies in onze oren hebben geknoopt mogen we ons naar het voordek, het gangboord of het achterdek van de Láki begeven. Aan boord bevinden zich zo’n veertig personen waarvan de meerderheid zich verzamelt op het ruimere voordek. Zelf installeert de gids zich als uitkijk op een platform bovenop de stuurhut, een soort eigentijdse variant van het kraaiennest.

Pas als we in de buurt van de monding van het fjord komen laat de eerste Bultrug zich kortstondig zien. Het vereist wel enige oefening op aanwijzing van de gids in de juiste richting te kijken.

Opstuivend water is in elk geval een goede indicatie voor de aanwezigheid van een walvis.

Bultruggen zijn gespecialiseerd in “bommetjes”

Op mijn foto’s zijn voornamelijk “stukjes” Bultrug te zien. Filmpjes geven ongetwijfeld een betere beleving van zo’n excursie. Met dank aan Wim kan ik twee korte filmpjes laten zien:

Bultrug in actie
Bultrug in slow-motion, Steingrímsfjörður, 26 juni 2023

Blauwe Vinvissen en Bruinvissen, laat staan Orka’s laten het afweten. Halverwege de vaartocht ga ik naar het veel rustiger achterdek. Ik mis dan wel het commentaar van de gids, maar heb meer armslag voor het maken van foto’s. En passant leer ik dat teveel inzoomen op zulke grote dieren niet altijd een goed idee is. Sommige opnamen in de volgende slide-show maken dat duidelijk.

Ook bij onze excursie naar Grimsey, een dag eerder, hadden we walvissen kunnen treffen. We zien hier vanuit de monding van Steingrímsfjörður Grimsey aan de horizon liggen. Zoals uit mijn vorige bericht echter blijkt hebben ze zich daar niet laten zien. Alleen daarom al hebben we er goed aan gedaan deze trip in ons programma op te nemen.

Saillant detail: in haar inleiding sprak de gids hier dat Papegaaiduikers mooie vogels zijn, maar voegde daar meteen aan toe dat bij deze excursie de walvissen centraal staan. Op beide uitspraken kan ik weinig afdingen.

Terug in de haven van Hólmavík zie ik nog een Zwarte Zeekoet zwemmen. Zoals de naam al suggereert is het een sober getinte vogel, al is hij juist goed herkenbaar aan de grote witte vleugelvlek. Het is jammer dat zijn helderrode poten en binnensnavel die de vogel in gunstige omstandigheden tot een sprankelende verschijning maakt vaak niet te zien zijn. Dankzij het heldere water is het rood van de poten nog enigszins zichtbaar. Helaas verlies ik de vogel te snel uit het oog.

Dat probleem doet zich gelukkig niet voor bij opmerkelijke gebouwen zoals het op een heuvel gelegen kerkje dat via een trap met treden in de kleuren van de regenboog te bereiken is.

Kerk, Hólmavík, 26 juni 2023

Aan mij de eer de rit achter het stuur van de Toyota te vervolgen en mij en mijn reisgenoten naar de eindbestemming van vandaag, Vogur Country Lodge in de buurt van Búðardalur, te brengen. We volgen weg 61 tot deze op de brug over het fjord Gilsfjörður overgaat in weg 60. Daarna nemen we weg 590 langs de kust. Wegen met 3 cijfers zijn minder belangrijke wegen en voornamelijk in gebruik bij bestemmingsverkeer. We komen dan ook nauwelijks auto’s tegen, maar de route is weer fraai. We rijden nu in zuidwestelijke richting langs de kust van hetzelfde fjord dat we op reis naar de Westfjorden per boot overstaken. Zonder problemen bereiken we Vogur Country Lodge, een groot gebouw in een op het oog afgelegen omgeving.

Vogur Country Lodge

Nadat we onze aankomst hebben gemeld krijgen we de sleutels van de slaapvertrekken die zij aan zij gesitueerd zijn in een aanbouw, elk met een eigen toegang naar een gemeenschappelijk terras. Vanaf een uur of zes kunnen we in de centrale ruimte van het hoofdgebouw dineren.

We hebben voldoende tijd voor het verkennen van de omgeving. Voor een wandeling over gebaande paden lijkt teruglopen over de weg waarover we naar onze Lodge zijn gereden de enige optie. Begeleid door het mekkerend geluid gemaakt door baltsende Watersnippen hoog in de lucht verschijnt vlak voor onze neus een op het eerste gezicht vleugellamme vogel. Ik herken een Goudplevier en begrijp dat dit afleidingsgedrag is. Het is een truc die ook Kieviten soms hanteren om roofdieren uit de buurt van hun jongen te houden. (De cabaretier Jochem Myjer vertelde hoe hij ooit als biologiestudent een verkeersboete ontliep nadat hij zijn autootje op een parkeerplek voor invaliden had neergezet. Een agent stond op het punt een boete uit te schrijven waarop Jochem mankheid fingerend kwam aanhinken. Na zijn excuses voor het “vergeten” van zijn ontheffingsbewijs verscheurde de parkeerwacht de prent ter plaatse. Vogelkennis als verdienmodel zal ik maar zeggen.)

Afleidingsgedrag van een Goudplevier, Vogur Country Lodge, 26 juni 2023

Goudplevieren behoren voor mij tot de mooiste vogels die ik ken. Het is me echter nooit gelukt ze zo dicht te benaderen. Hun melancholieke roep associeer ik met mooie najaarsdagen waarop formaties Goudplevieren fraaie paraboolvormige patronen vormen tegen de achtergrond van de herfsthemel.

Zijn melancholieke roep laat de Goudplevier hier ook horen. In het volgende fragment heeft Wim dat vastgelegd.

Roepende Goudplevier, Vogur, 26 juni 2023

Terwijl we verder lopen ontdek ik ook een IJslandse Grutto die vanaf een stapel rotsblokken de omgeving in de gaten houdt.

IJslandse Grutto, Vogur Country Lodge, 26 juni 2023

Vanwege pijnlijke ledematen vinden Wim en Puck het hier welletjes en keren om zodat hun benen meer tijd krijgen voor herstel. Aangezien ik niet gehinderd word door zulks ongemak loop ik nog een eindje door in de richting van het fjord.

Mooie wolken boven het fjord

Aangekomen bij de weg langs het fjord sla ik links af. Iets verderop kan ik langs een openstaand hek weer landinwaarts over een provisorisch paadje lopen. Even heb ik het idee dat dit me weer terug bij het vertrekpunt brengt, maar na een paar honderd meter buigt het af in een andere richting en keer ik maar weer om. Temeer omdat ik aan de verkeerde kant van een geul met snelstromend smeltwater ben beland. Ik verwacht dat deze stroomopwaarts een extra hindernis zal vormen.

Niettemin geeft een terugtocht ook altijd een andere kijk op de omgeving. Een Graspieper en verderop een Regenwulp roepen in combinatie met het lange frisgroene gras en her en der bloemetjes bij mij een lentegevoel op. Op IJsland begint de lente later, zijn in deze periode de dagen langer en het licht door de lagere zonnestand mooier.

Mijn hoop om op de terugweg nog een keer de Goudplevier op mijn pad te vinden blijkt ijdel. Dat steekt des te meer als Wim en Puck mij tijdens het diner vertellen dat zij een uur eerder dat geluk wel hadden.

Dus waag ik later op de avond een tweede poging. Bijna gooit een fikse regenbui roet in het eten, maar gelukkig houdt die niet aan tot het te donker is. Integendeel, het blijkt een “blessing in disguise”. Door de laagstaande zon kan ik sfeervolle plaatjes van Koperwieken, Tureluurs en de Goudplevier op de uitkijk maken.

Koperwieken hebben kennelijk hun zanguurtje. Ik zie ze op diverse plekken, zoals Merels dat in de schemer bij ons doen, een serenade ten beste geven.

Tureluurs bakenen vliegend of vanaf een hoge positie hun territorium af.

De Goudplevier geeft mij alle gelegenheid een gunstig standpunt op te zoeken voor een serie portretten waarop de vogel in deze omstandigheden goed tot zijn recht komt.

De hele omgeving ademt na de regenbui in het late avondlicht een hele andere sfeer dan een paar uur eerder. Ik vergaap mij aan de prachtige beelden.

Op weg naar mijn onderkomen maak ik nog een praatje met één van de mensen van de bediening die op de veranda van een bijgebouw een sigaret staat te roken. Hij komt uit Roemenië en vertelt dat hij zijn saaie kantoorbaan in Boekarest heeft opgezegd. Om in zijn onderhoud te voorzien heeft hij hier tot in september werk met kost en inwoning gekregen. En daarmee heeft hij het naar zijn zeggen goed naar de zin. Al heeft hij voor de periode daarna plannen om elders in Europa emplooi te zoeken. Tijdens het diner hadden we al gezien dat de horeca ook hier voor een deel drijft op buitenlandse arbeidskrachten. Nadat ik mijn gesprekspartner een goede nachtrust heb gewenst zoek ik ook mijn slaapplaats op.
Tevreden over het verloop van de voorlaatste dag op IJsland droom ik spoedig weg.